Stichting tot Behoud en beheer van Veldkapellen en Kruisen in Noord-Limburg

Historie:
Reeds in 1970 zag de heer J. Holthuis dat veel kruisen en kapellen in de gemeente Horst in verval raakten, verwijderd werden t.b.v. uitbreidingen, wegenaanleg, vandalisme en weersinvloeden, terwijl niemand er aandacht aan schonk om deze kostbare monumentjes van vroomheid te behouden voor het nageslacht. Op 8 september 1970 besloot hij hiervoor een stichting in het leven te roepen onder de naam: Stichting tot behoud en beheer van Veldkapellen en -Kruisen in Noord Limburg. Hij beoogde hiermee ook andere dorpen in de regio te interesseren voor deze zaak, hetgeen zeer succesvol is gebleken. Er zijn diverse stichtingen opgericht, mede dankzij zijn goede adviezen. Onder zijn voorzitterschap en met steun van enkele andere bestuursleden werd de oprichting ener Stichting 1970 No. 673 bij de kamer van koophandel te Venlo geregistreerd (ter inzage aanwezig).
Dhr. Jan Holthuis is 45 jaar voorzitter/penningmeester geweest en heeft in 2016 die taken overgedragen.

Onze publicatie gegevens

2024

2023

Onze bestuurssamenstelling

Bestuur (ultimo 2020)
Wiel Haegens, voorzitter,
Schadijkerweg 15 5964 NA Meterik
Telefoon: 077-3982701
e-mailadres: haege036@planet.nl

Henk Janssen, secretaris,
Gebr. Douvenstraat 32 5961 DR Horst
Telefoon: 077-3981903
e-mailadres: henkjanssenheho@online.nl

Hay Peeters, penningmeester/archiefbeheerder,
Adres: Elsbeemden 8 5961 JZ Horst
Telefoon: 077-3983403
e-mailadres: hghpeeters@ziggo.nl

Beleidsplan

A. Doelstelling:

De Stichting, actief in de voormalige gemeente Horst, heeft als doel de 26 kruisen, 2 beelden en 7 kapellen, waarvan er 5 eigendom van de Stichting zijn, middels conservering, onderhoud en restauratie te behouden voor de toekomst. De 5 kapellen, in eigendom van de stichting, zijn: de St. Luciakapel Afhangweg te Horst, de St. Jozefkapel Herstraat te Horst, de Risseltkapel Gastendonkstraat te Horst, de St. Annakapel Annaweg te Horst en de O.L.V. van Altijddurende Bijstand Herenbosweg te Melderslo. 4 van deze kapellen zijn rijksmonumenten.

B. Werkzaamheden

Conservering, onderhoud en restauratie gebeuren door vrijwilligers met kennis/kunde en ervaring op diverse terreinen o.a. metsel-, voeg- en tegelzetwerk, stukadoren, timmer- en schilderwerk, het onderhoud van het groen en het restaureren en nauwkeurig namaken van corpora.

De stichting werkt met vaste vrijwilligers, maar maakt, waar nodig, ook incidenteel gebruik van andere vrijwilligers.

Bij de organisatie van de onderhoudswerkzaamheden worden drie groepen onderscheiden:
a) de ateliergroep met als specialiteit o.a. de zorg voor beelden en corpora;
b) de buitengroep voor de buitenwerkzaamheden;
c) de administratieve groep t.b.v. de archivering van relevante stukken.

Het reguliere onderhoud gebeurt - in de diverse kerkdorpen van de oude gemeente Horst - ter plekke van het object of b.v. bij het herstel van corpora in het atelier.
In de Goede Week maken bestuursleden en vrijwilligers een speciale technische rondgang langs alle objecten. De objecten worden dan beoordeeld op staat van onderhoud en noodzakelijke korte en langere termijn onderhoudsactiviteiten. De uitkomsten van die inspectieronde zijn de basis voor het activiteitenplan voor het dan lopende jaar en - waar dat aan de orde is - voor het activiteitenplan voor de langere termijn.
In voorkomende gevallen vindt daarna over concrete plannen voor werkzaamheden afstemming plaats met belanghebbenden/eigenaren, waaronder de gemeente Horst aan de Maas.

C. Vergaderingen:

Het bestuur vergadert ten minste 6 keer per jaar. Tenminste 3 keer per jaar vindt overleg plaats met alle vrijwilligers/leden van de werkgroepen.

D. Faciliteiten

De stichting heeft een eigen aanhangwagen ter beschikking voor het ‘grote’ vervoer. Werkzaamheden die niet/moeilijk ter plekke bij het object kunnen gebeuren vinden plaats in een ter beschikking staande werkplaats en in het atelier, dat de stichting ter beschikking staat. Aan de locatie van het atelier worden bijzondere eisen gesteld, omdat dit tevens een veilige opbergplaats voor de originele corpora moet vormen.

E. Samenwerking

De stichting onderhoudt nauwe contacten met collega-organisaties, in het bijzonder met die in de gemeente Horst aan de Maas mede in het kader van het Platform Kruisen en Kapellen in de gemeente Horst aan de Maas. Ook worden contacten worden onderhouden met andere plaatselijke/gemeentelijke (samenwerkende) erfgoedorganisaties en de gemeente Horst aan de Maas.

F. Overige punten

Positieve publiciteit voor de werkzaamheden van de stichting is belangrijk. Reden om bij belangrijke gebeurtenissen, b.v. jubilea of bij opvallende en/of belangrijke onderhoudsactiviteiten actief de publiciteit op te zoeken.

In de loop van de tijd heeft de stichting een uitgebreid archief opgebouwd. Onderzoek wordt gedaan naar de mogelijkheden van digitaliseren van het archief en ook hoe beschikbare informatie over kapellen en kruisen via internet aan belangstellenden ter beschikking kan worden gesteld. Daartoe wordt o.a. contact gezocht met collega-organisaties.

Ons beloningsbeleid

De bestuursleden en de vrijwilligers ontvangen geen beloning voor hun activiteiten en werkzaamheden. Eventuele noodzakelijk te maken kosten komen in aanmerking voor vergoeding.

De voor de door de vrijwilligers verrichte structurele onderhoudswerkzaamheden aan de in de kerkdorpen verspreid liggende religieuze monumentjes geldende vrijwilligersvergoedingen worden niet uitgekeerd. Betreffende bedragen worden door betrokkenen gedoneerd aan de stichting, waaraan op 1.1.2012 de Anbi-status is toegekend.

Onze uitgeoefende activiteiten (per jaar)

2024

2023

2022

2021

2020

Verrichte werkzaamheden

De Corona pandemie heeft effect gehad op de voortgang van de werkzaamheden van de stichting. De geplande op korte termijn noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden konden echter voor het overgrote deel redelijk volgens planning worden uitgevoerd.

Het plan was in 2020 extra aandacht te geven aan het vijftig jarig bestaan van de stichting. De stichting hoopt de plannen, die nog in de kinderschoenen stonden bij het uitbreken van de Corona pandemie, in 2021, alsnog uit te kunnen voeren.

In verband met bouwplannen op de afzienbare termijn voor de huidige locatie van het atelier ziet de stichting samen met de gemeente uit naar een nieuwe passende locatie. Door Corona zijn op dat punt nog niet echt vorderingen gemaakt.

Zie pdf voor overzicht.

2018

2017

1.Aan de algehele grote inventarisatie van alle kruisen en kapellen wordt nog steeds gewerkt, tevens in opdracht van de gemeente i.v.m. een vergoeding van kosten per object.
2.Met behulp van ons draaiboek voor het repliceren van originele corpora worden zo veel mogelijk corpora veilig gesteld en in ons atelier bewaard.
3.Diverse beplantingen zijn wegens de droogte in het afgelopen jaar hersteld.
5.Het kruis bij het voormalig Paulissen pand in de Stationsstraat is geheel gerestaureerd.
6. Het corpus van het kruis aan de Dijkerheide was beklad is weer mooi hersteld.
7.De ramen van de St. Jozefkapel zijn opgeknapt, dit zijn kostbare historische ramen, dit is gerealiseerd

met advies van de Monumentenwacht
8.Schilderwerk aan de Vredeskapel te Melderslo is afgerond.
9. Een aantal kruisen op het oude kerkhof zijn door onze werkgroep hersteld.
10. De Technische inspectie rondgang is in het afgelopen jaar weer gehouden op Witte Donderdag.
11. Voor het memoriekruis in de Schadijker bossen worden inmiddels voorbereidingen getroffen om de tekst te herstellen.

2016

In het kader van het zoeken naar een nieuwe voorzitter zijn er in het jaar 2016 nogal wat extra bijeenkomsten geweest en met succes want de heer Wiel Haegens heeft het voorzitterschap definitief op zich genomen. Wij houden voorlopig twee maandelijkse extra bijeenkomsten: Voorzitter, secretaris en de penningmeester om de nieuwe voorzitter zo goed mogelijk in te werken.
Overige werkzaamheden:
1-Technische rondgang ieder jaar op Witte Donderdag.
Alle kruisen en kapellen worden gecontroleerd op technisch gebied, staat van onderhoud enz. We doen dit met drie verschillende groepen.
2-Vervolgens worden de noodzakelijke uit te voeren werkzaamheden middels werkformulieren aan de leden verstrekt ter uitvoering in het lopende jaar.
3-Tijdens bijeenkomsten in het lopende jaar worden mogelijke problemen, kosten van uitvoeringen besproken.
4- Op de jaarvergadering worden de formulieren met de uitgevoerde werkzaamheden ingeleverd en besproken en afgetekend.
5-Opgeknapte kruisen in 2016 zijn o.a.
Veldkruis Kogelstraat Hegelsom: corpus en kruishout.
Veldkruis Witveldweg Horst: kruishout en corpus.
Veldkruis Vlasvenstraat Melderslo: kruishout en corpus.
Kruis Gasthuisstraat Horst: kruishout en corpus
6-Beplantingen in 2016 zijn o.a.
Meteriksveld: herbeplanting verdroogde planten hersteld.
Hesselenweg Horst: beplanting aangepast.
Risseltkapel Horst: kiezel verwijderd, nieuw beklinkerd
Luciakapel Meterik: nieuwe bank gemaakt met inscriptie
en geplaatst met aanpassing planten.
7-Herstel originele offerblokken, vernield door inbrekers
Risseltkapel en Jozefkapel in oude staat hersteld.
8-Vredeskapel Melderslo: interieur geschilderd houtwerk
hersteld kozijnen ramen en deuren.
9-Algemene werkzaamheden: Website kruisen en kapellen nog
in bewerking. Film alle kruisen en kapellen in bewerking
te gebruiken als demonstratie film.
10-Lambertuskerk te Horst: opdracht alle beelden(25stuks)
vastzetten ter beveiliging tegen diefstal is afgewerkt.
11-Twee vouchers a Euro 500,- via gemeente verstrekt voor
projecten: a- Boekwerk vervaardigen repliceren corpora
en beelden b- Herinrichting modern kruis Kogelstraat
Hegelsom o.a. bestrating, picknickset, beplanting.
Werkzaamheden na de winter uitvoeren.

2015

1. Oorlogsmonument in Horst/America is gerestaureerd via de Stichting Kruisen en Kapellen.
2.Sedert het begin 2015 worden in de Lambertuskerk, de parochiekerk van Horst in totaal 25 beelden beveiligd tegen diefstal, middels bevestigingen, onder leiding van het restauratie atelier Maastricht. Dit is een groot karwei; er zijn reeds 5 beelden beveiligd dit alles in opdracht van het Kerkbestuur.
3. Voorbereidingen voor een eigen Web site zijn we mee bezig, omdat het TerHorstnet van de gemeente ter ziele is.
4 In samenwerking met de gemeente worden op diverse plekken bij onze kruisen en kapellen banken en picknick sets geplaatst.
5. In ons atelier weer 5 corpora gerepliceerd en 5 kruisen opgeknapt, geschilderd of geheel vernieuwd.
6.Groepen bejaarden van een plaatselijke dagopvang ontvangen in ons atelier.
7. Diverse beplantingen hersteld, vanwege de droogte in 2015.
8.Lucia kapel tekst plaat vernieuwd, van tekst voorzien en het leien dak moet vernieuwd worden zodra er voldoende financiën zijn.

2014

1. Kruis Hesselenweg Nieuw plan gemaakt i.s.m. Horster Landschap en het Cita Verde college een leerproject bevattende beplanting, bestrating,zitbank enz. In uitvoering.
2.Molenkruis Meterikseveld. Geheel nieuwe beplanting en bestrating i.s.m. Horster Landschap. In uitvoering.
3.Kruis Steegstraat Melderslo. Samen met gemeente, dorpsraad nieuwe beplanting en bestrating gerealiseerd.
4.Kruis Broekhuizerdijk, corpus vernieuwd en rondom aanleg verbeterd.
5. Kruis Meerlohof opnieuw geschilderd.
6. Luciakapel: leien vernieuwd, biologische behandeling groen aanslag, tekstplaat geschilderd en belettering nieuw.
7.Kruis Zwarte Plakweg opknapbeurt middels schilderen.
8.Kruis Langstraat kruishout geschilderd.
9.Kruis Kogelstraat Kruishout hersteld.
10.Diverse kruisen de metalen houders behandeld.
11. Kruis Hofweg corpus gerestaureerd en alles geschilderd.
12.St Jozefkapel. kozijnen, ramen, dorpels bijgewerkt en geschilderd.
13.Vredeskapel, loszittend stucadoorswerk bijgewerkt en geschilderd.
14.Kruis Konijnswaranda overgeschilderd.
15.Risseltkapel omgeving schoongemaakt.
16. Voorbereidingen van boekje met als titel: Het repliceren van corpora.Woensdag morgens bijeenkomsten.
17.Voor parochie Swolgen corpus hersteld en herplaatst.
18.Archief geactualiseerd en nu bezig met het opschonen van de opgeslagen dossiers.

2013

Kapel Herenbosweg: interieur opgeknapt, diverse scheuren gedicht, afgebladderde verf verwijderd,stucwerk hersteld, daarna helemaal van nieuwe verflagen voorzien.
Kruis Broekhuizerdijk verplaatst, kruishout geschilderd, beeld scheuren gedicht, opnieuw geverfd, replica gemaakt
Kruis Kogelstraat(oude kruis) beklinkerd voetpad aangelegd.
Kruis Langstraat, hekwerk geplaatst, sokkel hersteld, nieuwe bank geplaatst en beplanting vernieuwd.
Kruis Essenweg, drie replica's gemaakt van bronzen corpus.
Gortmeule Kruis: nieuwe knielbank gemaakt.
Modern kruis Kogelstraat kruishout vernieuwd en behandeld
Kruis Horsterweg geheel opgeknapt.
Vredeskapel: schilderwerk binnen o.a. de nis vernieuwd
Archief bijgewerkt nog steeds niet volledig evenals eigen website in voorbereiding. Atelier aanpassingen verricht
Beeld Banneux voorlopige verplaatsing gerealiseerd
Kruis Hesselenweg nieuw klinkerpad aangelegd en nieuwe bank geplaatst.
Kapel Kempweg exterieur gebreken hersteld.
Kruis Kruispunt(Voormalig Versleyen) beplanting hernieuwd.
Annakapel oude bank verwijderd nieuwe geplaatst

2012

In 1970 was ontzettend veel achterstallig onderhoud aan de diverse objecten. Dank zij de royale financiële steun van de gemeente konden twee bouwkunde leraren van de plaatselijke L.T.S. als vrijwilliger aan de slag. De school bood de ruimte om gebruik te maken van de machines in de werkplaatsen. Ook werd een beroep gedaan op plaatselijke aannemers en in de loop der jaren werden veel restauraties uitgevoerd. Particulieren doneerden bij speciale gelegenheden,bij het koperen jubileum van de Stichting werd i.s.m. de plaatselijke Rabobank een kalender uitgegeven, fietsroutes uitgezet, kortom het doel tot behoud van de kruisen en kapellen werd gerealiseerd. En nog steeds kan een beroep gedaan worden op instanties zoals de gemeente,particulieren en andere acties indien nodig.
Op 14 juli 2011 raasde een hevige storm over Horst, door een vallende boom werd de Annakapel veranderd in een ruïne. De monumentenwacht taxeerde de schade op Euro 25.000,- op aannemersbasis. dank zij de inzet van onze vrijwilligers, de hulp van een plaatselijke aannemer, donaties van o.a.de rabobank Euro 1000,-, de stichting S.G.N. voormalige Norbertus parochie Horst Euro 3000,-de gemeente Horst Euro 7676,- en enkele particulieren werd de kapel mooi hersteld.In 2012 werd de Risseltkapel zowel van binnen als van buiten gerestaureerd Euro 1600,- Van enkele kruisen werd het kruishout vernieuwd Ook werden weer enkele originele corpora vervangen met replica's.

Financiële verantwoording (per jaar)

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

Per 31 december 2014 is het saldo van de lopende rekening
Euro 1445,24 en het saldo van de spaarrekening Euro 8942,84
Het totale bedrag is: Euro 10388,08 op de Rabo bank te Horst.
Secretaris Fr.Huys Wittenhorststraat 13 Horst 5961XL.

2013

Per 31 december 2013 is het saldo van de de
Lopende rekening Euro 1032,- en van de Spaarrekening
Euro 10395,- In totaal 11427,- Rabo bank te Horst a/d Maas
Secretaris Fr. Huys Wittenhorststraat 13 Horst 5961XL.

2012

Per 31 december 2012 is het saldo van de lopende rekening Euro 1305,92 en van de spaarrekening Euro 10395,47.
Horst a.d. Maas januari 2014.
Secretaris: Fr. Huijs Wittenhorststraat 13 Horst 5961XL.